Eγχειρίδιο Εφαρμογής – “Μέθοδοι και Σχεδιασμός Αποκατάστασης των Δασικών Οικοσυστημάτων και Τοπίου μετά από Φυσικές Καταστροφές ή άλλες Επεμβάσεις”
Το παρόν εγχειρίδιο εφαρμογής, έχει σαν στόχο να συμβάλλει στην αποτελεσματική αποκατάσταση των διαταραγμένων δασικών οικοσυστημάτων συγκεντρώνοντας και προσφέροντας με μεθοδικό τρόπο τις σημαντικότερες γνώσεις για τις μεθόδους, τον τρόπο σχεδιασμού της αποκατάστασης, καθώς και παραδείγματα καλών πρακτικών για την αποκατάσταση δασικών οικοσυστημάτων μετά από καταστροφές. Ειδικότερα, το εγχειρίδιο επικεντρώνεται σε δύο από τις σημαντικότερες διαταραχές στις οποίες υπόκεινται τα δασικά οικοσυστήματα στη χώρα μας που είναι οι δασικές πυρκαγιές και οι εξορυκτικές δραστηριότητες, όμως οι παρατιθέμενες αρχές και μέθοδοι έχουν σε μεγάλο βαθμό εφαρμογή και σε περιπτώσεις άλλων καταστροφών
Οι αναδασώσεις (ίδρυση τεχνητών συστάδων) κατέχουν σαν αντικείμενο μία πολύ αξιόλογη θέση στην παγκόσμια δασοπονία. Οι τεχνητές συστάδες σήμερα, αποτελούμενες από ένα ευρύ φάσμα δασοπονικών ειδών, παρέχουν στην παγκόσμια οικονομία βιομηχανικό ξύλο και καύσιμη ύλη (καυσόξυλα), τροφή στη μελισσοκομία.
Επιπλέον, οι αναδασώσεις προστατεύουν το έδαφος και το περιβάλλον από τις δυσμενείς επιδράσεις των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων, βελτιώνουν αισθητά το τοπίο, έχουν μια εξισορροπητική επίδραση στην υδάτινη οικονομία και μας παρέχουν ψυχική ηρεμία και γαλήνη.
Στη χώρα μας η περίοδος των παραγωγικών αναδασώσεων άρχισε το 1950. Μέχρι το 1950 και συγκεκριμένα την περίοδο 1900-1930 γίνονταν μόνο από ιδιωτική πρωτοβουλία με κύριο σκοπό την βελτίωση της αισθητικής του τοπίου, ενώ την περίοδο 1930-1950 έγιναν οι πρώτες αναδασώσεις με την επάνδρωση με Δασολόγους της Δασικής Υπηρεσίας και φύτευση 250.000 περίπου στρεμμάτων με τη μέθοδο της φύτευσης σε λάκκους με σκοπό κυρίως προστατευτικό και αισθητικό.
Τεχνητή ίδρυση συστάδων
Η τεχνητή ίδρυση συστάδων παρουσιάζεται σε όλες εκείνες τις περιπτώσεις στις οποίες το φυσικό δάσος έχει καταστραφεί ή η καταστροφή του έχει προχωρήσει τόσο πολύ ώστε να μην είναι δυνατή η φυσική αναγέννηση.
Τεχνητή ίδρυση συστάδων έχουμε επίσης στην περίπτωση που σκοπεύουμε να αλλάξουμε το δασοπονικό είδος με την εισαγωγή νέων ειδών.
Η τεχνητή ίδρυση συστάδων διακρίνεται σε:
α) Δάσωση, όταν ιδρύεται για πρώτη φορά δάσος σε μη δασικό έδαφος.
Τέτοια εδάφη είναι:
i) Νεοδημιουργηθέντα εδάφη:προσχώσεις, κώνοι αποθέσεως χειμάρρων, θίνες, διαβρωσιγενείς επιφάνειες κλπ.
ii) Επιφάνειες που σήμερα δεν έχουν δάσος, όπως έλη και στέπες
β) Αναδάσωση, όταν επανιδρύεται δάσος σε πρώην δασικά εδάφη.
i) Πριν από πολλά χρόνια εκδασωθείσες επιφάνειες: σημερινοί βοσκότοποι, παλαιές εκτάσεις καμένων δασών
ii) Πρόσφατα εκδασωθείσες εκτάσεις
γ) Ενρητίνωση, όταν εισάγουμε τεχνητά είδη κωνοφόρων προς εμπλουτισμό υποβαθμισμένων δασών φυλλοβόλων ή αείφυλλων πλατύφυλλων όπως:
i) Ανασυγκρότηση θαμνωδών αείφυλλων ή φυλλοβόλων πλατύφυλλων
ii) Ανασυγκρότηση υποβαθμισμένων δασών δρυός ή οξυάς.